Vandaag was het voor mij de grote dag, want ik bereik SPANJE. Daarvoor moet ik de Pyreneeën over vanuit Saint-Jean-de-Pied- de-Port naar Roncesvalles (Roncevaux) en dan nog wat verder door naar een Casa rural in Espinal-Auzperri. Het is 40 km verwijderd van Pamplona waar ik morgen naar toe fiets. Ik neem er dan een extra dag cultuur bij; kwestie van onze drie engelen en mezelf nog wat cultureel op te voeden…
Gisterenavond logeerde ik in Saint-Jean-le-Vieux, dat op twee kilometer van Saint-Jean-de-Pied-de-Port ligt. Het Baskische huis is gelegen tussen de groene heuvels van deze streek, super rustig. Het interieur is eenvoudig, maar gezellig. De gastheer, Albert is zeer gastvrij en doet er alles aan om mijn verblijf aangenaam te maken. Ik vraag of ik een wasje kan doen en dat is geen probleem. Om de 2 à 3 dagen doe ik een kleine was, want op een fiets wordt er nogal wat af gezweet. Het is een zeer warme dag en alles is zo droog.
Ik wil juist even gaan rusten wanneer Albert op de deur van mijn kamer klopt en vraagt of ik hem even kan helpen met een gast aan de telefoon die hij helemaal niet begrijpt. Een Duitser uit Oberhausen komt de volgende zaterdag met zijn vrouw toe met de trein en wil logies voor één nacht vooraleer hij aan de Camino begint. We spreken af dat Albert hem zal gaan halen aan de trein in St Jean-de-Ied-de-Port (5 km). Ik leer Albert snel een paar basiswoorden Engels om te kunnen antwoorden wanneer Christian zal opbellen uit het station.
Ik heb een slaatje gekocht in een supermarkt en dat wordt mijn rijkelijk avondmaal, overgoten met (nog eens) een Pelforth brune (of twee!) een Frans bier dat ik persoonlijk lekker vind. Ik val, eens te meer, vroeg in slaap en wanneer ik rond 22 u wakker word, heeft Albert al mijn was opgevouwen en aan de deur van de kamer gelegd.
Na een lekker ontbijt met vijf zelfgemaakte confituren en nadat Albert de druk van mijn banden van de fiets heeft gecheckt, vertrek ik, na hem en zijn echtgenote bedankt te hebben voor de goede zorgen. Hij heeft me nog verteld dat er dit jaar heel veel pelgrims zijn die naar Santiago gaan omdat het heilig jaar van 2021 gezien de covid werd uitgebreid tot einde 2022. Het is een heilig jaar als het feest van de goede apostel Jacobus, op 25 juli, op een zondag valt en dat was zo in 2021. Dan wordt er een speciale deur geopend achteraan de kathedraal van Santiago en kunnen de gelovigen nog meer kwijtschelding krijgen van hun zonden. en het is zelfs gratis...Dat is dan toch maar mooi meegenomen, ook al denk ik dat mijn leven niet zo zondig is.
Vandaag fiets ik eerst naar Saint-Jean-de-Pied-de-Port, de verzamelplaats van vele pelgrims die over drie Franse wegen hebben gestapt naar deze stad. Van hieruit stappen of fietsen ze allemaal over de Pyreneeën op de camino Francés met als beginpunt Roncesvalles. Ik kom rond 8 u 30 toe in de stad en het is er helemaal niet druk in het oude stadsgedeelte: de rue citadelle (die natuurlijk naar de citadelle leidt boven op de heuvel) en die DE pelgrimsstraat bij uitstek is,ligt er zelfs helemaal verlaten bij. Pelgrims vertrekken meestal zeer vroeg om de hitte voor te zijn en het is dezer dagen al aardig warm.
Saint-Jean-de-Pied-de-Port : Rue Citadelle (l), ;Pont Notre-Dame en toren van de kerk; (m) zicht op de Nive rivier (r)
De stad is gelegen op de samenvloeiing van de rivieren Nive en Laurhibar en dankt zijn naam aan de ligging aan de voet van de pas (“port” ) die naar het zuiden van de Pyreneeën en naar Roncesvalles (hoogte 1.057 m) leidt. Het was de politieke en administratieve hoofdstad van Neder-Navarra. Nuis het een bruisend toeristisch, economisch, cultureel en sportief centrum voor Baskenland. Van de lente tot de herfst super druk.
De kerk, voorheen Notre-Dame-du-Bout-du-Pont, is nu de kerk van de Hemelvaart van de Maagd (Assomption). De poort van Navarra leidt naar het kerkplein. Aan de linkerkant leidt een trap naar de wandeling op de wallen, met een prachtig uitzicht op het stroomgebied van de Pays-de-Cize. In het huis dat grenst aan de klokkentoren, vlakbij de brug, was eeuwenlang het ziekenhuis van Sainte-Marie. De kerk en het ziekenhuis maakten deel uit van hetzelfde geheel. Deze middeleeuwse ziekenhuizen stonden open voor iedereen: "armen, voorbijgangers, pelgrims". Ze werden dus niet alleen gebouwd voor de pelgrims van Compostela. Ook deze kerk , over de gehele lengte langs de rivier gelegen, was vroeger een onderdeel van de verdediging van de stad. De kerk, gebouwd in gotische stijl en op romaanse fundamenten ( in roodbruine steen), oogt als een predikerskerk met het schip en de zijschepen die samen één ruim geheel vormen. Men vindt er natuurlijk een beeld van OLV en van Johannes de Doper.
Saint-Jean-de-Pied-de-Port : Porte Saint-Jacques (l) ingang tot de oude stad ; Notre-Dame kerk: interieur (m) en toegangsdeur (r)
Je ziet al van ver de citadel van Mendiguren die samengesteld is uit vier bastions die werden gebouwd einde 17de eeuw. Ook de grote architect van Lodewijk de XIV, Vauban, werkte hieraan. Vauban bouwde overal in Frankrijk verdedigingen zelfs in Ieper dat ooit de grens was tussen Frankrijk en de Nederlanden. Hij is begraven in het kerkje St Hilaire de Bazoche op de via Lemovicensis op de variant langs Nevers. Zijn hart ligt onder dôme des Invalides in Parijs. Hij werd geboren in St Léger niet ver van Vézelay dat nu St Léger-de-Vauban heet. Vlakbij is er de abdij van La Pierre-qui-vire waar de beroemde" éditions Zodiac over Romaanse kunst worden uitgegeven.
De Porte Saint-Jacques is een deel van de 15e-eeuwse wallen. Vanaf de Pont Neuf ziet men de oude huizen langs de rivier de Nive, met hun houten balkons, de oude Notre-Dame-brug en de steunberen van de kerk die afsteken tegen het scherm van bomen op de heuvel van de Citadel. Vaak alles in de typische baskische kleuren van wit en rouge basque (baskisch rood): het rood van het bloed van de ruinderen en van het piment d'Espelette.
De steile helling van de rue Citadelle, is omzoomd door gevels in roze zandsteen, soms afgewisseld met grijze zandsteen. Boeiende huizen die elk een stukje geschiedenis vertellen met hun gevel. De straat eindigt bij de Porte Saint-Jacques, die pelgrims uit Ostabat-Asme gebruikten om de stad binnen te komen. De Notre-Dame poort, waarop de klokkentoren van de kerk staat, heeft een Maagd met het Kind. De Notre-Dame-brug, of Pont Sainte-Marie genoemd, werd gebouwd op de doorwaadbare plaats en is ook bekend als "romeinse brug", maar ze is middeleeuws.
Nu is het de tijd om de fietstocht naar Roncesvalles aan te vatten. Ignace (de papa van engel Bert) had me gezegd dat die klim nogal meeviel, maar hij is altijd een doorwinterde topfietser geweest. Eén ding is zeker: de laatste 18 km tot boven op de pas van 1057 m. heb ik liters gezweet en ben ik geregeld gestopt. Met een gewone fiets was ik er nooit geraakt. Ignace deed het met een gewone fiets. Moe, nat en blij bereik ik de top bij Ibañeta, waar in de 13de eeuw de abdij San Salvador stond. Volgens de legende was het hier dat Roland, die de achterhoede van het leger van Karel de Grote leidde, op 15 augustus 778 door de Vascons (de Basken) werd verrast. Hij blies op zijn hoorn, te laat voor de koning om hem te helpen. Hier vlakbij staat een granieten rots met bronzen bas-reliëfs die verwijst naar Roland. Men ziet er ook een moderne kapel en de ruïnes van de oude.
Ibañeta: de nieuwe kapel (l), de rots van Roland (m), zicht op de Pyreneeën( r)
En nu gezellig (en rustig) naar beneden bollen, naar het kleine Roncevaux (30 inwoners). Roncesvalles betekent waarschijnlijk "vallei van meidoorns" (vallée des ronces). Het grote kerkgebouw is de Real Colegiata de Santa Maria die in de 13de eeuw de oude romaanse kerk verving. Je ziet er een 14de-eeuws mooi houten beeld van de Maagd en Kind bedekt met zilver. Juist er achter in de glasramen staat er een boom van Jessé met natuurlijk Maria bovenaan.
De kapel van San Augustin is ook de moeite en is oorspronkelijk de gotische kapittelzaal (14de eeuw) . Het heeft een prachtig kruisgewelf met sterribben. Het herbergt de overblijfselen van koning Sanchez VII, el Fuerte, de Sterke (1154-1234), winnaar van de slag bij Las Navas de Tolosa (170 km ten N van Granada) tegen de Almohaden in 1212, evenals die van zijn vrouw Clémence. De volledige reconquista viel samen met de ontdekking van Amerika in 1492.
Roncesvalles: Real Colegiata de Santa Maria: het geheel (l), timpaan van ingang met Maria (m), het koor met Mariabeeld en glasramen (r)
De kapel van Santiago of kapel de los Peregrinos is gebouwd in de 13de eeuw in gotische stijl; het is een harmonieus en eenvoudig gebouw. De Sancti Spiritus-kapel is het oudste gebouw in Roncesvalles en ligt naast de kapel van Santiago. Het werd in de 12de eeuw in romaanse stijl opgetrokken op de rots waar, volgens de legende, Roland zijn Durandal-zwaard brak na de nederlaag. Het Museum van het klooster is zeker de moeite waard, met o.a. het schaakbord van Karel de Grote dat in feite een 14de-eeuws reliekschrijn is met de relieken van 32 heiligen. Er is dus geen enkele band met Karel de Grote in de 9de eeuw leefde. Daarnaast vindt men er de ivoren hoorn, de Oliphant, van Roland waarop hij, volgens de legende, blies aan het einde van de slag bij de Roncesvalles-pas om Karel de Grote te waarschuwen.
Weinig pelgrims hebben oog voor al dat mooie in Roncesvalles, want ik ben bijna alleen in deze kerkgebouwen. De meeste pelgrims gaan onmiddellijk naar de “posada” herberg om er een stevig glas Spaans bier te drinken zoals Estrella Galicia. Dat heb ik ook gedaan alvorens naar mijn pension te rijden. Bert was met Rientje en Wim een soda aan het drinken en Bert “stoefte” hoe goed zijn vader wel kon fietsen.
Onderweg naar Santiago de Compostela zal je geregeld grote mooie muurschilderingen zien op de zijmuren van huizen op thema's die een band of link hebben met de camino als reclames van Estrella Galicia.
Roncesvalles: Santiagokapel;(l) Silo van Karel de Grote (m) ; 14de -eeuws Maria in het koor van de kerk met erachter boom van Jessé (r)
Het was een schitterende dag met prachtige natuur tijdens mijn rit op en door de Pyreneeën. Onderweg heb ik ook vele mooie religieuze gebouwen gezien in Roncesvalles. Het is waarschijnlijk al meer dan tien keer dat ik hier voorbij kom en telkens is het toch terug een beetje thuiskomen. Na een grote Estrella Galicia (have liter) fiets ik verder door lichtjes bergafwaarts naar Mijn Casa Rural In Espinal Ausperri. langs de weg zijn er heel wat grote en kleine albergues of casa rural. Het jonge koppel waar ik te gast ben verwelkomen me super vriendelijke. Dat belooft.
Comments